Artrose knie en heup

Veelvoorkomende symptomen bij artrose zijn:

• pijn in het gewricht, vooral bij bewegen
• tijfheid, vooral ’s ochtends of na lang zitten
• minder soepel kunnen bewegen
• en soms zwelling of krakend geluid.

Klachten kunnen wisselend zijn. Soms zijn de klachten een paar weken erger en dan gaat het weer beter. Artrose komt het meest voor in de knieën, heupen, handen en vingers en de wervelkolom (nek/ rug)

Waardoor ontstaat artrose?

Ondanks veel onderzoek is onbekend wat de oorzaak van artrose is. Wel staat vast dat er verschillende factoren zijn die invloed hebben op het krijgen van artrose zoals:

• leeftijd
• erfelijkheid
• geslacht
• overgewicht
• en gewrichtsbeschadiging in het verleden, bijvoorbeeld door een ongeluk of blessure

Factoren die de kans op artrose vergroten en die je niet kunt veranderen

Leeftijd; kraakbeen is levend weefsel dat met de jaren kan verouderen en verzwakken. Artrose kan voorkomen op jonge leeftijd maar de meeste mensen hebben meer kans op artrose na de leeftijd van 50 jaar.

Erfelijke aanleg speelt soms een rol bij het ontstaan van artrose. In de ene familie komt artrose meer voor dan in de andere familie. Als erfelijke aanleg meespeelt, krijg je relatief vaker artrose op jongere leeftijd en in meerdere gewrichten. Ook weten we dat bij vrouwen artrose 2 tot 3 keer vaker voorkomt.

Factoren die je kunt veranderen om het risico op artrose te verkleinen

Overgewicht: door een te hoog lichaamsgewicht worden je gewrichten extra belast en kunnen zij meer pijn doen. Ook maakt vetweefsel stoffen aan, die de ontsteking en de pijn verergeren. Mogelijk zorgen die stofjes ook voor een versnelling van de afbraak van het kraakbeen.

Te zwaar belasten in vrije tijd/ werk: sporten die je gewrichten sterk belasten zoals intensieve bal-, of vechtsport, wintersport of kracht en/ of  langdurig zwaar lichamelijk werk.

Te weinig bewegen/ spierzwakte: als iemand te weinig beweegt, ondervindt het kraakbeen niet genoeg belasting voor herstel en vernieuwing.

Spierzwakte: Zwakke spieren geven het gewricht te weinig steun, zonder deze steun wordt het gewicht teveel belast. Deze ( over) belasting kan  het kraakbeen schade toebrengen en het risico op artrose vergroten

Hier zijn de belangrijkste adviezen bij artrose 

• Blijf in beweging
• Regelmatig matig bewegen is heel belangrijk (wandelen, fietsen, zwemmen). Bewegen vermindert stijfheid en pijn en helpt om de spieren sterk te houden. Vermijd hierbij wel langdurige overbelasting of bewegingen die juist extra pijn doen.
• Gezonde leefstijl
• Overgewicht belast vooral de knieën, heupen en rug, zelfs een klein beetje afvallen kan al zorgen voor minder pijn en betere beweeglijkheid. Eet gezond en gevarieerd (denk aan groente, fruit, volkoren, weinig suiker en vet). Roken verslechtert de doorbloeding van gewrichten, dus stoppen kan helpen. Zorg voor voldoende rust en slaap.
• Medicijnen (als nodig)

• Paracetamol (liefst als eerste stap).
• NSAID’s zoals ibuprofen of naproxen (werkt beter tegen ontsteking, maar heeft meer bijwerkingen).
• Soms: pijnstillende gel of crème op het gewricht (bijv. Voltaren-gel).
• Alleen bij ernstige pijn: injecties met corticosteroïden (tijdelijke verlichting).

• Fysiotherapie of oefentherapie

• Een fysiotherapeut leert je goed en veilig te bewegen en kan ook helpen bij het verbeteren van je houding, spierkracht en balans. Begrip van je aandoening helpt om er beter mee om te gaan, ook hier kan een fysiotherapeut bij ondersteunen.
• Vaak vergoed door de verzekering bij artrose in heup of knie (check je polis).

Hulpmiddelen

Er zijn verschillende hulpmiddelen, denk aan een wandelstok, brace, goede schoenen of speciale hulpmiddelen voor in huis. Soms kan een ergotherapeut helpen bij aanpassingen in huis of werk.

Operatie (alleen bij ernstige klachten)

Als andere behandelingen niet (meer) helpen dan kan bij ernstige klachten een operatie, bijvoorbeeld een kunstknie of kunstheup, overwogen worden. In de folder ‘Artrose in heup- of kniegewricht’ vind je nog meer informatie.